POEMAS DE TASOS LEIVADITIS
TRAD.: ALEJANDRO AGUILAR
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν ́αγωνίζεσαι για την ειρήνη και
για το δίκαιο.
Θα βγείς στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα
ματώσουν απ ́τις φωνές
το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες – μα ούτε βήμα πίσω.
Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων
Κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζει την αδικία.
Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή.
Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια
αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις πολιτείες
μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα
αύριο οι άνθρωποι θα χάνουνται στη νύχτα του πολέμου
έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς
εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω από τις οβίδες.
Δεν έχεις καιρό
δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί ν ́αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη
ή το παιδί σου.
Δε θα διστάσεις.
Θ ́απαρνηθείς τη λάμπα σου και το ψωμί σου
Θ ́απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι
για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.
Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις κι ούτε θα φοβηθείς.
Το ξέρω, είναι όμορφο ν ́ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδυ,
να κοιτάς έν ́ άστρο, να ονειρεύεσαι
είναι όμορφο σκυμένος πάνω απ ́το κόκκινο στόμα της αγάπης σου Να την ακούς να σου λέει τα όνειρα της για το μέλλον.
Μα εσύ πρέπει να τ ́αποχαιρετήσεις όλ ́αυτά και να ξεκινήσεις
γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου, για όλα τ ́άστρα, για όλες τις λάμπες και
για όλα τα όνειρα
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή
και περισσότερα χρόνια
μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη, τη μάνα σου και τον κόσμο.
Εσύ και μες απ ́ το τετραγωνικό μέτρο του κελλιού σου
θα συνεχίσεις τον δρόμο σου πάνω στη γη .
Κι ́ όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα
θα χτυπάς τον τοίχο του κελλιού σου με το δάχτυλο απ ́τ ́άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.
Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν ́ ασπρίζουν τα μαλλιά σου
δε θα γερνάς.
Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος Αφού όλο και νέοι αγώνες θ ́ αρχίζουνε στον κόσμο
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό.
Αποβραδίς στην απομόνωση θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό
γράμμα στη μάνα σου
Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ ́αρχικά του ονόματος σου και μια λέξη : Ειρήνη
σα ναγραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό
να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια
σα να στεκόσουνα μπροστά σ ́ολάκαιρο το μέλλον.
Να μπορείς, απάνω απ ́την ομοβροντία που σε σκοτώνει
εσύ ν ́ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που
τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Si quieres llamarte hombre
Si quieres llamarte hombre
no dejarás ni un momento de luchar por la paz y por lo justo.
Saldrás a las calles, gritarás, tus labios sangrarán por los gritos
tu cara sangrará por las balas – pero ni un paso atrás.
Cada grito tuyo, una pedrada en los vidrios de los guerreantes
Cada gesto, como si destruyera la injusticia.
Y atención: No te olvides de ti mismo ni un momento.
Así recuerda un poco tu infancia
deja a miles de niños hacerse pedazos mientras juegan insospechadamente en las ciudades
un momento, si ves la puesta del sol
mañana los hombres se perderán en la noche de la guerra
así, detente un momento a soñar
millones de sueños humanos se volverán ceniza bajo los disparos.
No tienes tiempo
no tienes tiempo para ti mismo
si quieres llamarte hombre.
Si quieres llamarte hombre
puede que sea necesario que dejes a tu madre, a tu amada o a tu hijo.
No lo dudarás
Abandonarás tu lámpara, tu pan
Abandonarás el descanso nocturno en el techo hogareño por el camino incierto que lleva al mañana.
Frente a nada te acobardarás ni temerás.
Lo sé, es bello escuchar la armónica en la noche, observar una estrella, soñar
es bello agachado sobre la boca roja de tu amor
Escuchar que te dice sus sueños para el futuro.
Pero tú debes despedirte de todo esto y comenzar
porque tú eres responsable de todas las armónicas del mundo, de todas las estrellas, de todas las lámparas y
de todos los sueños
si quieres llamarte hombre.
Si quieres llamarte hombre
puede que sea necesario que te encierren en una cárcel por veinte o por más años
pero tú aún en la cárcel recordarás siempre la primavera,
a tu madre y a la gente.
Tú aún en el metro cuadrado de tu celda
seguirás tu camino sobre la tierra.
Y cuando en el inmenso silencio, en la noche
golpees la pared de tu celda con el dedo
del otro lado de la pared te responderá España.
Tú, aunque veas pasar tus años y encanecer
tu pelo
no envejecerás.
Tú aún en la cárcel cada mañana despertarás más joven
pues cada vez más luchas comenzarán en el mundo
si quieres llamarte hombre.
Si quieres llamarte hombre
debes poder morir cualquier mañana.
Desde una noche anterior en el aislamiento escribirás una tierna y excelsa carta a tu madre
Escribirás en la pared la fecha, las iniciales de tu nombre y una palabra: Paz
como si escribieras toda la historia de tu vida.
Poder morir una mañana cualquiera
poder estar en pie frente a seis escopetas
como si estuvieras frente al futuro entero.
Poder, por sobre el estruendo que te mata
escuchar a los millones de simples hombres que
cantando luchan por la paz.
Si quieres llamarte hombre.
Αὐτὸ τὸ ἀστέρι εἶναι γιὰ ὅλους μας
V
Θά ̔θελᾳ νὰ φωνάξω τ ̓ ὄνομά σου, ἀγάπη, μ ̓ ὅλη μου τὴν δύναμη.
Νὰ τ ̓ ἀκούσουν οἱ χτίστες ἀπ ̓ τὶς σκαλωσιὲς καὶ νὰ φιλιοῦνται μὲ τὸν ἥλιο
νὰ τὸ μάθουν στὰ καράβια οἱ θερμαστὲς καὶ ν ̓ ἀνασάνουν ὅλα τὰ τριαντάφυλλα
νὰ τ ̓ ἀκούσει ἡ ἄνοιξη καὶ νά ̔ρχεται πιὸ γρήγορα
νὰ τὸ μάθουν τὰ παιδιὰ γιὰ νὰ μὴν φοβοῦνται τὸ σκοτάδι,
νὰ τὸ λένε τὰ καλάμια στὶς ἀκροποταμιές, τὰ τρυγόνια πάνω στοὺς φράχτες νὰ τ ̓ ἀκούσουν οἱ πρωτεύουσες τοῦ κόσμου καὶ νὰ τὸ ξαναποῦνε μ ὅλες τὶς καμπάνες τους
νὰ τὸ κουβεντιάζουνε τὰ βράδια οἱ πλύστρες χαϊδεύοντας τὰ πρησμένα χέρια τους.
Νὰ τὸ φωνάξω τόσο δυνατὰ
ποὺ νὰ μὴν ξανακοιμηθεῖ κανένα ὄνειρο στὸν κόσμο καμιὰ ἐλπίδα πιὰ νὰ μὴν πεθάνει.
Νὰ τ ̓ ἀκούσει ὁ χρόνος καὶ νὰ μὴν σ ̓ ἀγγίξει, ἀγάπη μου, ποτέ.
Esta estrella es para todos nosotros
V
Quisiera gritar tu nombre, amor, con todas mis fuerzas.
Que lo escucharan los constructores desde los andamios y se besaran con el sol Que lo supieran en los barcos los fogoneros y respiraran todas las rosas
Que lo escuchara la primavera y llegara más rápido
Que lo supieran los niños para que no temieran a la oscuridad
Que lo dijeran los carrizos en las riveras, las tórtolas sobre las cercas
Que lo escucharan las capitales del mundo y que lo repitieran con todas sus campanas
Que lo platicaran en las noches las lavanderas, acariciando sus manos hinchadas.
Gritarlo tan fuerte
Que no volviera a dormir ningún sueño en el mundo Que ninguna esperanza muriera.
Que lo escuchara el tiempo y que no te tocara nunca, amor.
Σὲ περιμένω παντοῦ
Κι ἂν ἔρθει κάποτε ἡ στιγμὴ νὰ χωριστοῦμε, ἀγάπη μου,
μὴ χάσεις τὸ θάρρος σου.
Ἡ πιὸ μεγάλη ἀρετὴ τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι νὰ ̓χει καρδιά. Μὰ ἡ πιὸ μεγάλη ἀκόμα, εἶναι ὅταν χρειάζεται
νὰ παραμερίσει τὴν καρδιά του.
Τὴν ἀγάπη μας αὔριο, θὰ τὴ διαβάζουν τὰ παιδιὰ στὰ σχολικὰ βιβλία, πλάι στὰ ὀνόματα τῶν ἄστρων καὶ τὰ καθήκοντα τῶν συντρόφων.
Ἂν μοῦ χάριζαν ὅλη τὴν αἰωνιότητα χωρὶς ἐσένα, θὰ προτιμοῦσα μιὰ μικρὴ στιγμὴ πλάι σου.
Θὰ θυμᾶμαι πάντα τα μάτια σου, φλογερὰ καὶ μεγάλα,
σὰ δύο νύχτες ἔρωτα, μὲς στὸν ἐμφύλιο πόλεμο.
Ἄ! ναί, ξέχασα νὰ σοῦ πῶ, πὼς τὰ στάχυα εἶναι χρυσὰ κι ἀπέραντα, γιατὶ σ ̓
ἀγαπῶ.
Κλεῖσε τὸ σπίτι. Δῶσε σὲ μιὰ γειτόνισσα τὸ κλειδὶ καὶ προχώρα. Ἐκεῖ ποὺ οἱ φαμίλιες μοιράζονται ἕνα ψωμὶ στὰ ὀκτώ, ἐκεῖ ποὺ κατρακυλάει ὁ μεγάλος ἴσκιος τῶν ντουφεκισμένων. Σ ̓ ὅποιο μέρος τῆς γῆς, σ ̓ ὅποια ὥρα,
ἐκεῖ ποὺ πολεμᾶνε καὶ πεθαίνουν οἱ ἄνθρωποι γιὰ ἕνα καινούργιο κόσμο… ἐκεῖ θὰ σὲ περιμένω, ἀγάπη μου!
Te espero en todos lados
Si llegara alguna vez el momento de separarnos, amor mío, no pierdas tu ánimo.
La más grande virtud del hombre, es tener corazón.
Pero más grande todavía, es cuando es necesario
dividir su corazón.
Nuestro amor mañana, lo leerán los niños en los libros escolares,
al lado de los nombres de los astros y los deberes de los compañeros. Si me dieran toda la eternidad sin ti,
preferiría un pequeño momento a tu lado.
Recordaré siempre tus ojos, luminosos y grandes, como dos noches de amor, en la guerra civil.
Ah sí, olvidé decirte que las espigas son doradas e inmensas, porque te amo.
Cierra la casa. Entrega a una vecina la llave y avanza.
Allá donde las familias comparten un pan en ocho, allá donde se revuelca la enorme sombra de los escopeteros. En cualquier parte de la tierra, en cualquier hora,
allá donde guerrean y mueren los hombres por un
nuevo mundo… ¡Allá te esperaré, mi amor!
IXNOS 